Er zijn al plaatselijke groepen Autoloze Zondag in Amsterdam (Antoine Heideveld: 0206824810), Rotterdam (Pippi: 010-2652624), Nijmegen (De Groenen: 024-3292484) en Deventer (Peter Dullaert: 0570-637784). |
Door Marta Resink (Omslag)
Als veel mensen en organisaties zich er de komende maanden voor inspannen, moet het gaan
lukken om Nederland op 1 november 1998 een dagje rust te geven. Vijfentwintig jaar na de
eerste (verplichte) autoloze zondag, kan Nederland op 1 november bol staan van
feestelijkheden en evenementen, die het gebruik van de auto op die dag volstrekt overbodig
zullen maken. Hoe meer initiatieven, hoe beter!
We hebben Den Haag niet nodig
Door de jaren heen zijn er heel wat stemmen opgegaan die pleiten voor herinvoering van een autoloze zondag. Het maatschappelijk draagvlak daarvoor blijkt zich flink te verbreden. Er zijn ook veel automobilisten die aangeven best een dagje zonder auto te kunnen en te willen! Uit enquetes blijkt dat ongeveer de helft van de automobilisten voorstander is van een of meer autoloze zondagen. Er is evenwel veel weerstand tegen een verplichte dag zonder auto. Politiek Den Haag durft het nog niet aan om een landelijke autovrije zondag af te kondigen. Daarom doen we het zelf!
Waarom zouden we ook op 'de politiek' wachten? Waarom zou een autovrije zondag er alleen
kunnen komen 'op bevel van hogerhand'? De politiek: dat zijn wij! Als heel veel mensen een
autovrije zondag willen, dan komt die er gewoon. Want auto's worden bestuurd door mensen
en als mensen hun auto allemaal een dagje laten staan, dan hebben we Den Haag helemaal niet
nodig om te krijgen wat we willen: een dag bevrijd van de autoterreur. Een dag om te spelen
op straat en te genieten van de rust en ruimte, die ons de andere 364 dagen per jaar door
auto's wordt ontnomen. Een dag waarop we ook in de stad de vogels weer eens kunnen horen
fluiten. Een autovrije zondag als symbool van de onthaasting.
Trek de gemeente over de streep
De grote kracht van de autovrije zondag is de vrijwillige deelname. Ook een meerderheid van
de Nederlandse gemeenten blijkt voor een vrijwillige autoloze zondag, mits die landelijk wordt
gehouden. De vraag is dus alleen nog: wie zet de eerste stap? Het valt niet te verwachten dat
gemeenten het initiatief zullen nemen. Het zal dus uit de bevolking moeten komen. De
sucsesvolle autovrije zondagen vorig jaar in Deventer en Zwolle waren ook het initiatief van
actieve maatschappelijke groepen. Wie neemt het estafettestokje over?
Landelijk Overleg Autovrije Zondag
Om het plan voor een landelijke autovrije zondag kracht bij te zetten, werd eind 1997 het Landelijk Overleg Autovrije Zondag (LOAZ) opgericht: een initiatief van de Rotterdamse actiegroep 'Pippi voor een autoloze zondag,' Comité Autovrije Zondag Deventer, Amsterdamse Autolozen, Omslag, en enkele medewerkers van milieu-organisaties die zich voorlopig op persoonlijke titel achter het initiatief hebben opgesteld.
Het LOAZ ziet zich niet als landelijke organisator, maar wil fungeren als aanjager van een autovrije zondag, als denktank en verzamelpunt voor ideeën en initiatieven, en als inspirerend platform voor organisaties en individuen die zich actief willen inzetten voor een autovrije zondag.
Alle deelnemers aan het LOAZ streven naar een gezamenlijk doel: 1 november 1998 in zoveel
mogelijk gemeenten tot een feestelijke herdenkings- en actiedag voor de autovrije zondag te
maken. En daarmee een aanzet geven tot regelmatig terugkerende landelijke autovrije dagen.
Gedegen voorbereiding
Het feitelijke organiseren van autovrije zondagen en aanverwante activiteiten gebeurt door lokale groepen. Elke groep bepaalt zijn eigen actievormen, er is geen landelijke richtlijn. Wel staat voor het hele land dezelfde datum vast: zondag 1 november. Vanuit het LOAZ zal getracht worden om de openbaar-vervoersbedrijven ertoe te bewegen om op 1 november alle passagiers gratis of voor een symbolisch bedrag te vervoeren, onder het motto: voor een dubbeltje op de eerste rang!
We hebben tien maanden de tijd om de Autovrije Zondag voor te bereiden. Dat lijkt misschien lang, maar de ervaringen in Deventer en Zwolle hebben geleerd dat je behoorlijk wat tijd nodig hebt om plannen te maken en anderen op een goede manier bij je initiatieven te betrekken. Zo werden in Deventer bijvoorbeeld informatiebijeenkomsten gehouden, waar tevens handtekeningenlijsten werden rondgedeeld. Ook de lokale pers werd ingeschakeld. Uiteindelijk konden ruim 7000 handtekeningen op het gemeentehuis worden aangeboden. Daardoor stonden de initiatiefnemers des te sterker toen ze met de gemeente in gesprek gingen over het afsluiten van straten en gratis openbaar vervoer. En met sucses! Toen de gemeenteraad zich eenmaal achter de autoloze zondag had geschaard, kreeg het initiatief steeds meer bijval.
De bijeenkomsten van het LOAZ zijn bedoeld om belangstellenden en initiatiefnemers met
elkaar in kontakt te brengen, ervaringen uit te wisselen, initiatieven te koppelen en om
afspraken te maken over gezamenlijke landelijke publiciteit en maatschappelijke verbreding.
Meer informatie: Omslag
Bron: ZOZ Tijdschrift voor doen-denkers - nr. 23 - januari/februari 1998